C’est début 2009 que nous gagnons l’appel d’offres pour la reconstruction de l’hôpital Bordet sur le site Érasme, en association avec le bureau d’architecture parisien Brunet-Saunier, spécialiste de programmes hospitaliers, et le bureau TPF Engineering, pour la stabilité et les techniques spéciales.
Construire un centre monospécialisé dans la lutte contre le cancer de renommée internationale est un projet d’envergure qui présente de nombreuses difficultés. Il concentre un très grand nombre de technologies très spécifiques, souvent innovantes.
Le bâtiment imaginé est compact, il s’articule autour de six patios intérieurs, il est transpercé, dans toute sa longueur, par un axe central de distribution à double circulation (service et public) qui dessert huit modules d’espaces combinables de 800 à 1.000 m2. Les escaliers, ascenseurs et gaines techniques sont regroupés dans la partie centrale pour n’entraver aucune modification future.
Une grande attention a été apportée au confort du patient et du personnel. Chaque étage d’hospitalisation est organisé en unités de soins. Chaque unité est articulée autour d’un poste infirmier pensé pour limiter au maximum les parcours du personnel soignant. Tant pour les malades que pour les familles, nous avons également voulu des chambres baignées de lumière. À proximité de chaque poste infirmier se trouve un espace de rencontre très lumineux, où les patients peuvent se réunir avec leurs proches. Le rez-de-chaussée comporte quant à lui de nombreux services (boutiques, postes d’information, espace enfants…) et permet un accueil personnalisé.
In spring 2009, we won the call for tenders for the reconstruction of the Bordet Hospital on the site of the Erasmus Hospital in Anderlecht, in temporary association with the architectural firm Brunet-Saunier in Paris, which has great expertise in hospital construction, and with the engineering firm TPF Engineering for the stability and special techniques.
In het voorjaar van 2009 winnen wij de offerteaanvraag voor de herbouw van het Bordet hospital op de site van het Erasmusziekenhuis in Anderlecht, in tijdelijke vereniging met het architectenkantoor Brunet-Saunier te Parijs, dat een grote expertise heeft op het gebied van hospitaalbouw, en met het studiebureau TPF Engineering voor de stabiteit en de bijzondere technieken.
L’organisation spatiale a été pensée pour favoriser l’autre idée maîtresse du nouveau Bordet, à savoir faciliter la multidisciplinarité, les échanges informels entre tous les soignants qui gravitent autour des malades et les chercheurs. Le nouveau bâtiment répond à un esprit de proximité. Un premier plateau réunira les chercheurs tant médecins que biologistes et chimistes et un second plateau abritera la recherche clinique chargée de collecter données et échantillons auprès des patients. L’objectif de cette disposition est de favoriser la circulation, d’un étage à l’autre, des informations et des découvertes, et d’accélérer ainsi leur mise en pratique dans les soins administrés aux malades.
Une autre particularité du projet est de relier à plusieurs niveaux l’Institut à l’hôpital Érasme, lui-même en cours d’agrandissement. Ces connexions entre un centre de cancérologie intégré et un hôpital universitaire généraliste permettront des synergies évidentes. L’ensemble constituera un outil optimal pour assurer la prise en charge globale de patients requérant tous types de traitement, dont des soins oncologiques complexes.
The construction of a centre that specialises solely in the fight against cancer and is known worldwide for this, constitutes a vast project of great complexity. A large number of very specific and often innovative technologies come together here.
The designed building is compact and develops around six interior patios and is traversed along its entire length by a central distribution axis with double circulation (service and public) that serves eight modules of combinable spaces, each with a surface area of 800 to 1,000 m2. The stairs, lifts and technical ducts are brought together in the central part so as not to impede future redesigns.
Great attention was paid to the comfort of both patient and staff. Each hospitalisation floor is organised into care units. Each unit is arranged around a nursing station to minimise walking distances for nursing staff. For both patients and their families, the rooms are brightly lit. Close to each nursing station there is a well-lit meeting area where patients can sit together with their relatives. Numerous services (shops, information points, children's playrooms, etc.) and a personalised reception are located on the ground floor.
De bouw van een centrum, dat enkel gespecialiseerd is in de strijd tegen kanker en wereldwijd hierom bekend staat, vormt een omvangrijk project met een grote complexiteit. Een groot aantal zeer specifieke en vaak vernieuwende technologieën komen hierbij samen.
Het ontworpen gebouw is compact en ontwikkelt zich rondom 6 binnenpatio’s en wordt over zijn gehele lengte doorkruist door een centrale distributieas met dubbele circulatie (dienst en publiek) die acht modules bedient van combineerbare ruimtes met elk een oppervlakte van 800 tot 1.000 m2. De trappen, liften en technische kokers worden in het centrale deel samengebracht om toekomstige herinrichtingen niet in de weg te staan.
Grote aandacht werd geschonken aan het comfort van zowel patient als personeel. Elke hospitalisatieverdieping is georganiseerd in zorgeenheden. Elke eenheid is ingericht rondom een verpleegpost opgevat om de loopafstand voor het verplegend personeel zoveel mogelijk te beperken. Zowel voor de patiënten als hun families werden de kamers opgevat met een grote lichtinval. In de nabijheid van elke verpleegpost bevindt zich een goed natuurlijk verlichte ontmoetingsruimte, waar de patiënten met hun naastbestaanden kunnen samenzitten. Op het gelijkvloers bevinden zich talrijke diensten (winkeltjes, informatieposten, kinderspeelruimtes …) alsook een gepsersonaliseerd onthaal.
Du point de vue architectural et esthétique, nous souhaitions construire un immeuble très contemporain mais aussi intemporel. Dès le début, nous avons prôné la transparence, celle d’un hôpital faisant la part belle à la lumière naturelle, accueillant de l’extérieur, humain à l’intérieur. Aussi bien dans les chambres que dans les cabinets médicaux, nous avons choisi de maximiser les parois vitrées.
Contrairement à ce qui se fait dans les hôpitaux classiques, les allèges sont à 45 cm du sol, ce qui permet d’une part d’aménager une banquette permettant aux visiteurs de s’asseoir, et d’autre part de dégager pour les patients une vue vers l’extérieur depuis leur lit. Le versant sud du bâtiment, dédié majoritairement aux chambres des patients, donne sur un superbe espace vert classé.
Les façades, très épurées, alterneront des zones transparentes à d’autres en verre sérigraphié… pas d’utilisation, cette fois-ci, de béton architectonique. Les matériaux qui s’entretiennent facilement évolueront favorablement avec le temps.
Le nouvel Institut Jules Bordet développe une surface d’environ 80.000 m2 pour une capacité de 250 lits et 40 places d’hospitalisation de jour.
Le bâtiment a été inauguré en octobre 2021 et a accueilli ses premiers patients en novembre 2021.
The spatial layout was also designed to highlight the other main vision of the new Bordet Institute, namely to promote a multidisciplinary institution, informal contacts between all healthcare providers moving around patients and researchers. The new building conveys an atmosphere of proximity. A first plateau unites the researchers, doctors as well as biologists and chemists, and a second plateau houses the clinical research welded with the collection of data and samples from the patients. The aim of this facility is to promote the exchange between floors of data and discoveries in order to use them more quickly in the care provided to the patients.
Another special feature of the project is to establish links at various levels with the Erasmus hospital, which is itself in an expansion phase. These connections between a specialised cancer control centre and a general university hospital will allow for natural partnerships. The whole will constitute an optimal facility to ensure a general reception of patients requiring all possible types of treatment, including complex oncological care.
De ruimtelijke indeling werd ook ontworpen om de andere hoofdvisie van het nieuwe Bordetinstituut te in de verf te zetten, met name het bevorderen van een multidisciplinaire instelling, informele contacten tussen alle zorgverstrekkers die bewegen rondom de patiënten en de onderzoekers. Het nieuwe gebouw draagt een sfeer van nabijheid uit. Een eerste plateau verenigt de onderzoekers, zowel artsen als biologen en scheikundigen, en een tweede plateau herbergt het klinisch onderzoek gelast met het verzamelen van gegevens en stalen bij de patiënten. De bedoeling van deze inrichting is het bevorderen van de uitwisseling tussen de verdiepingen van de gegevens en ontdekkingen om zodoende deze sneller te kunnen aanwenden in de zorgen die aan de zieken verstrekt worden.
Een andere bijzonderheid van het project is om op verschillende niveau’s een verbinding tot stand te brengen met het Erasmus hospitaal dat zelf ook in een uitbreidingsfase is. Deze verbindingen tussen een gespecialiseerd kankerbestrijdingscetrum en een algemeen universitair ziekenhuis maken vanzelfsprekende samenwerkingsverbanden mogelijk. Het geheel zal een optimale voorziening vormen om een algemene opvang te verzekeren van patiënten die alle mogelijke types van behandeling nodig hebben, waaronder complexe oncologische zorgen.
From an architectural and aesthetic point of view, our intention was to create a very contemporary but also timeless building. From the outset, we insisted on the transparency of the building, of a hospital with great natural light, with a welcoming character on the outside and a human atmosphere on the inside. Both in the rooms and in the medical cabinets, we opted to make the glazed walls as large as possible.
Contrary to what is common in traditional hospitals, the window sills have a height of 45 cm above the floor, which allows, on the one hand, to create a seat for visitors and, on the other hand, to offer patients a wider view from the bed to the outside. The south side of the building, mainly intended for patient rooms, opens onto a beautiful classified green outdoor space.
An alternation of transparent parts with other screen-printed glass parts plays in the freely cleaned-out facades... no presence this time of architectural concrete. The materials can be easily maintained and will evolve favourably over time.
The new Jules Bordet Institute has an area of about 80,000 m2 with a capacity of 250 hospital beds as well as 40 places in the day hospital.
The building was inaugurated in October 2021 and received its first patients in November 2021.
Vanuit architecturaal en esthetisch oogpunt was ons voornemen om een zeer hedendaags maar ook tijdloos gebouw te verwezenlijken. Van bij het begin stonden wij voor de transparantie van het gebouw, van een hospital met een grote natuurlijke lichtinval, met een gastvrij karakter aan de buitenzijde en een menselijke sfeer aan de binnenzijde. Zowel in de kamers als in de medische kabinetten hebben we geopteerd om de beglaasde wanden zo groot mogelijk te maken.
In tegenstelling tot wat in de klassieke hospitalen gangbaar is, hebben de vensterbanken een hoogte van 45 cm boven de vloer, wat enerzijds toelaat een zitbankje te maken voor de bezoekers en anderzijds voor de patiënten vanaf het bed een ruimer zicht te bieden naar buiten. De zuidzijde van het gebouw, in hoofdzaak bestemd voor de patiëntenkamers, geeft uit op een prachtige geclasseerde groene buitenruimte.
In de vrij uitgezuiverde gevels speelt een afwisseling van transparante delen met andere bezeefdrukte glazen delen… geen aanwezigheid ditmaal van architectonisch beton. De materialen kunnen gemakkelijk onderhouden worden en zullen in de tijd gunstig evolueren.
Het nieuwe Jules Bordet Instituut heeft een oppervlakte van ongeveer 80.000 m2 met een capaciteit van 250 ziekenhuisbedden alsook 40 plaatsen in het dagziekenhuis.
Het gebouw werd in oktober 2021 in gebruik genomen en ontving zijn eerste patiënten in november 2021.
